جمله سازی درزبان تركی:

بخش دوم: كاربرد فعل كمكی( بیلمك:bılmək )با تركیب در دیگر فعل ها :

****************************** 

مشاهده درس در ادامه مطلب..........................

جمله سازی درزبان تركی:

بخش دوم: كاربرد فعل كمكی( بیلمك:bılmək )با تركیب در دیگر فعل ها :

******************************

بیلمك : كؤمكچی فئعل شئكلینده ایشله ییر: بیلمك درشكل فعل كمكی كارمیكند.

* برای تركیب افعال با این فعل كه معنی( توانستن ) را به فعل اضافه میكند باید به

آخر مصدرفعل حرف (ه َ یا ا) را اضافه كنیم و سپس آنرا به فعل بیلمك اضاف كنیم:

گئدمك:رفتن ( گئد + ه + بیلمك : توانستن رفتن: قادر به رفتن بودن)

مثال: گئده بیلیرسیز: می توانیدبروید//گئده بیلمه دیلر: نتوانستند بروند

** بورادان گئده بیلیرسن: از اینجا می توانی بروی!

** بورادان گئده بیلمیرسن: از اینجا نمی توانی بروی!

*نكته: شكل مصدر در حالات منفی یا سوالی شدن فعل فرق نمیكند و فقط شكل فعل

تركیبی بیلمك در این حالات و همچنین در حالت صرف به زمانهای مختلف فرق میكند.

مثالهای دیگر:       

- یاتا بیلمك: توانستن خوابیدن.....: یاتا بیلمیره م: نمی توانم بخوابم.

* من سویوقدان یاتا بیلمه دیم: من از سرما نتوانستم بخوابم.

-----------------------------------------------------------------------------------

- گؤره بیلمك: توانستن انجام دادن كاری.....: گؤره بیلمه ره م: نمی توانم انجام بدهم.

* من بو ایشی گؤره بیلمه رم: من این كار را نمی توانم انجام بدهم.

-----------------------------------------------------------------------------------

- گله بیلمك: توانستن آمدن....: گله بیلیره م: می توانم بیایم.

* من تهرانده ن گله بیلمیره م: من ازتهران نمی توانم بیایم.

-----------------------------------------------------------------------------------

- ئله یه بیلمك: توانستن كردن(به انجام رساندن): ئله یه بیلمز:نمی تواندبكند.

* من كلاسده سس ئله یه بیلمیره م:من دركلاس نمیتوانم صداكنم.

-----------------------------------------------------------------------------------

- دانیشابیلمك : توانستن حرف زدن......: دانیشابیلیرسیز: می توانید حرف بزنید.

* سیز توركجه دانیشابیلیرسیز؟ شما میتوانید تركی صحبت كنید؟

*من توركو بیلیره م،آمما پیس دانیشیرام: من تركی بلدم ولی بد صحبت میكنم.

-----------------------------------------------------------------------------------

آردینی اوخو
گؤنده ر     بؤلوم لر: درس 31 زبان تركی