خانواده وآشنایان درزبان تركی آذربایجانی:(با ترجمه تركی وانگلیسی)
خانواده وآشنایان درزبان تركی آذربایجانی:
Ana\mother\madər آنا: مادر
Ata\father\pedər آتا: پدر
Qiz\daughter\doxtər قیز: دختر
Qardaş\brother\bəradər قارداش: برادر
Nənə\grandmother\madərbozorg نه نه: مادربزرگ
Baba\grandfather\pedərbozorg بابا: پدربزرگ
Xala\aunt\xaleh خالا: خاله
Bibi\aunt\əmmeh بیبی: عمه
Əm\uncle\əmu عم: عمو
Day\uncle\dayi دای: دائی
Həyat yoldaş\spouse\həmsər حیات یولداش: همسر
Əm qızı\cousin\doxtər əmu عم قیزی: دخترعمو
Day qızı\cousin\doxtər dayi دای قیزی: دختردائی
Xala qızı\cousin\doxtər xaleh خالا قیزی: دخترخاله
Bibi qızı\cousin\doxtər əmmeh بیبی قیزی: دخترعمه
Əm oğlı\cousin\pesər عم اوغلی: پسرعمو
Day oğlı\cousin\pesər dayi دای اوغلی: پسردائی
Xala oğlı\cousin\pesər xaleh خالا اوغلی: پسرخاله
Bibi oğlı\cousin\pesər əmmeh بیبی اوغلی: پسرعمه
Nişanlımı\fiance_fiancee\namzəd نیشان لیمی: نامزد
baldız\sister in law\xahər şohər بالدیز: خواهرشوهر
Yeznə\brother in law\bəradər şohər یئزنه: برادر شوهر
Tələbə\student\daneşamuz طه له به : دانش آموز
Qonşu\neighbor\həmsayeh قونشو: همسایه
گؤنده ر بؤلوم لر: درس 6 زبان تركی
درس هفتم زبان تركی آذربایجانی((خرید دربیرون...))
1 علی الان كه رفتی بیرون وقتی برگشتی سرراهت یه شربت گلودرد برامن بخر.
علی اشیه گئدسون گئیدنده یولوون اوستونده منه بیر دانا سینه شربتی آل.
əli eşiyə gedson geyidəndə yolovon östöndə mənə bir dana sinə şərbətı al.
2 قیمتش چنده؟
قیمتی نئچدی؟
Ğeymətı neçədi?
1 نمیدونم.رفتی اونجا بپرس.
بیلمیرم.گئددون اورا سووشاسان.
Bilmirəm.getdön sovuşasan.
2 فقط همین.چیز دیگه ای نمیخای؟
ائله بو؟آیری بیر شئ ایستمیسن؟
Elə bu. Ayri bir şey istəmisən?
1 نه.ممنون.خریدی باهات حساب میكنم.
یوخ.ساغول.آلسون حسابلاشاریخ.
Yox sağol.alson hesab laşarıx.
2 این حرفو نزن..قابلی نداره..باشه.حتماً.
بو سوزو دیمه.قابلی یوخدو.اولسون نئینه.
Bu sozö dimə.ğabili yoxdu.olsun neynəh.
گؤنده ر بؤلوم لر: درس 7 زبان تركی
الفبای لاتین زبان تركی آذربایجانی:
FARSCA تلفظ ها و حروف مربوطه در الفبای فارسی | حرف Hərf |
آ | a |
اَ | ə |
ب | b |
ج | c |
چ | ç |
د | d |
اِ | e |
ف | f |
گ | g |
غ | ğ |
ه ، ح | h |
ایی | i |
ای | І |
ج | j |
ك | k |
ل | l |
م | m |
ن | n |
اُ (او) تلفظ بصورت O | o |
اُ تلفظ بصورت ( عو) | ŏ |
پ | p |
ق | q |
ر | R |
س ، ث ، ص | s |
ش | ş |
ت | t |
یو .او | u |
أ ُ | ŭ |
و ، w v | v |
خ ، ژ | x |
ای . یی | y |
ذ ، ز | z |
آنا | ( ana) |
اَردَم | ( ərdəm) |
چیچَك | ( çiçək ) |
قیزیل | ( qІzІl) |
اوغلان | (OĞLAN) |
گؤل | ( gŏl) |
یورد | (yurd) |
تورك | ( tŭrk) |
گؤنده ر بؤلوم لر: آموزش الفبای لاتین تركی آذری
سلام خدمت دوستای گلم.این درس یه مكالمه باموضوع گفتگو درمورد رزرو صندلی خالی دراتوبوسه كه بادرسهای قبلی یه خرده ازلحاظ تلفظ تفاوت داره واگه درسای قبلیو دنبال كرده باشید در این درس به تفاوتها پی میبرید.مثلا كلمه ببخشید در تركی آذربایجانی بالهجه تركهای شمال ایران بصورت باغیشلایین تلفظ میشه ولی بالهجه تركهای شهرستان فریدن اصفهان بصورت باغوشلویون تلفظ میشه وبهمین صورت درلغات دیگر كمی باهم اختلاف دارند.این درس بالهجه تركی تركهای منطقه فریدن كه شامل:داران وحومه آن وهمچنین چادگان وحومه اش ویان چشمه درورودی شهركرد وروستای بن درچهارمحال بختیاری وافوس وبویین میاندشت شهرستان فریدن وهمچنین روستاهای تركنشین شهرستان فریدونشهر ((كه اكثر جمعیت آن ازنژاد گرج میباشند)) تلفظ شده است.
دراتوبوس((اوتوبوسده::ütubusdə)):
1 سلام. خسته نباشی.ببخشید صندلی خالی هست؟
Səlam.xəstə olmuyay.bağuşluyon.boş səndəlıli var?
سلام.خسته ال مویای؟باغوشلویون بش صندلی وار؟
2 نه.شرمندم.همه جاهاروگرفتند.بروباسرویس بعدی بیا!
Yox.şərməndə.təmam yerləri tutublar.get servis bə di ynən gəl.
یخ.شرمنده.تمام یئرلری توتوب لار.گئت سرویس بعدیینن گل.
1 سرویس بعدی ساعت چندحركت میكنه؟
Servis bə di nə saat hərkət elər?
سرویس بعدی نه ساعات حركت الر؟
2 هرموقع پرشددیگه حركت میكنه.معمولا باید ساعت 12حركت كنه.
Hərvəğt dolı olde daha hərkət elər.məmulən gərək saat12 hərkət eliyə
هروقت دلی الده داها حركت الر.معمولا گه رك ساعات 12 حركت ائلیه.
1 من باخودت میام.آخه خیلی عجله دارم.باید زودبرسم خونه.
Mən səninən gəlirəm.axa xeylı əcələ varum.gərək tez çatam əvə.
من سنی نن گلیرم.آخا خیلی عجله واروم.گرگ تئز چاتام اوه.
2 باشه.پس بیابالا((سوارشو))تاحركت كنیم.
Xob.pəs gəl öxari(min da) hərkət eliyək.
خب.پس گل اوخاری.((مین دا))حركت الییك.
1 نمیدونی كی میرسیم؟
Bilmirəy havəğt çatarag?
بیلمیره ی هاوقت چاتاراگ؟
2 فكركنم تانیم ساعته دیگه.
Fekr elirəm nim saat da!
فكرالی رم نیم ساعات دا.
1 البته میدونم تندرفتن اشتباهه ولی عجله دارم.اگه میشه تندبرو....!
əlbətə bilirəm tez (tund) getmək eştebahdur ama əcələ varum.əgər ölur tez get....
البته بیلی رم تز(توند) گتمك اشتباه دور آما عجله واروم.اگر الور تزگت....!
گؤنده ر بؤلوم لر: درس 8 زبان تركی
موضوع درس:عذر خواهی كردن
درس نهم ازسری مكالمه های زبان تركی به فارسی با تلفظ لاتین
عذرخواهی:
ببخشید//باغیشلایین//bağişlayin
ببخشید بشما زحمت دادم//باغیشلایین سیزه زحمت وئردیم
Bağişlayin sızə zəhmət verdim
ببخشید وقتتان راگرفتم//باغیشلایین واختیزی آلدیم//......vaxtizi aldım
ببخشید كه حرف شماراقطع كردم//باغیشلایین كی سوزونو كسدیم
...... ki sözöno kəsdım
ببخشید كه شماراناراحت كردم//باغیشلایین سیزی ناراحات ائتدیم
......sızi narahat etdim
ببخشید كه دیركردم//باغیشلایین كی یوباندیم//..... ki yubandim
شرمنده..مزاحمت شدم//شرمنده.سیزه مزاحم اولدوم
şərməndə..sizə mozahem oldom
ببخشید كه ازخواب بیدلرت كردم//باغیشلایین كی سیزی یوخودان اویاتدیم
Bağişlayin ki sizı yüxüdan oyatdim
گؤنده ر بؤلوم لر: درس 9 زبان تركی
درس دهم را با یكسری جملات كاربردی ومهم شروع میكنم كه باقی آن را دردرس یازدهم مینویسم.......................در ادامه..............
ساعت چنده؟//ساعات نئچه دیر؟//saat neçədir?
ساعت 4است.//ساعات 4دیر//saat 4 dir
ساعت 10 دقیقه مانده به 4است//ساعات 10 دگیگه قالیر4//saat10 dəgigə ğalır4
كی میای اینجا؟//نه واقت گلیسن(گله جكسن) بیرایا؟//nə vagt gəlisən biraya?
كی میری اونجا؟//نه واقت گئدیسن اورایا؟//nə vagt gedisən uraya?
باورم نمیشه//اینانا بیلمیرم//inana bilmirəm.
چراداری میری؟//نه ایچون گئدیسن؟//nə içün gedisən?
چراداری میای؟//نه ایچون گلیسن؟//nə içün gəlisən?
چرا نمیای؟//نیه گلمیسن؟//niyə gəlmisən?
ازاینجا برو!//بوردان گئت//burdan ged
كی میتونم ببینمت؟//نه واقت سنی گوره بیله رم؟//nə vagt səni görə bilərəm
كجا بیام ببینمت؟//هارا گه لیم سنی گورمه یه؟//hara gəlim səni görməyə
نكته::بجای ته ایچون از نیه هم میتوان استفاده كرد((nə içon==neyə))
گؤنده ر بؤلوم لر: درس 10 زبان تركی
این درس جملات كاربردی مهم ادامه درس دهم میباشد كه در ادامه به آن میپردازیم.....
یه تلفن بمن بزن//بیر تلفن منه وور((ویر))//bir tel mənə vör
یه زنگ بمن بزن//بیرزنگ وور منه//bir zəng vör mənə
یه چای برامن بریز//بیرچای منه توك//bir çay mənə tük
بشین اینجا//اوتو بوردا//otu burda
چیزی لازم نداری بگیرم//بیرشئی ایسته میسن بیلوه آلام//birşey istəmisən biləvə alam
امروز ماشینتو میدی بهم قرضی//بوگون ماشینوی بیلمه وئریسن:
Bugün maşinivi biləmə verisən?
شرمنده لازمش دارم//شرمنده اوزومه لازیم دیر//şərməndə.özümə lazim dir
مشكلی نداره.باتاكسی میرم//نئی نا.تاكسینان گئدرم//neynah.taksinan gedərəm
میری چندتا نون بگیری بیای//گئدرسن نئچه دانا چورك آلاسان گله سن:
Gedərsən neçə dana çurək alasan gələsən?
گؤنده ر بؤلوم لر: درس 11 زبان تركی
شاید بدنبال این بودید كه جملات ضروری درمورد پرسیدن وجویاشدن ازوضع آب وهوا به تركی چگونه است؟پس با این درس كامل با ما همراه باشید
آب وهوا:
امروز هواچطور است؟//بوگون هاوا نئجه دی؟//bogön hava necədi?
امروز هواخوب است.//بوگون هاوا یاخشی((یاخچی))دی.//bogön hava yaxşıdı.
هواگرم است//هاوا ایستی دی//hava istidi.
هواسرد است//هاوا سویوقدور//hava süyöğdür
هواخنك است//هاوا سریندی//hava sərındi
هواابری است//هاوا دومانلیدی//hava dümanlıdi
هواآفتابی است//هاوا گونشلیدی//hava gönəşlıdi
باران میبارد//یاغیش یاغیر//yağiş yağir
برف میبارد//قار یاغیر//ğar yağir
باد می وزد//یئل اسیر//yel əsir
زمین یخ بسته است//یئر بوز باغلاییبدی//yer buz bağlayıbdi
دیروز تمام روزباران میبارید//دونن بوتون گون یاغیش یاغدی//
dünən boton gün yağiş yağdi.
هوای اصفهان چطوره؟//ایصفاهانین هاواسی نئجه دی؟//
Isfahanın havasi necədi?
گؤنده ر بؤلوم لر: درس 12 زبان تركی
این درس ادامه درس ۱۱ میباسه كه بدون تلفظ نوشتمش.چون دیگه احساس میكنم تلفظ حروف تركی با الفبای عربی یا فارسی را راحت بفهمید..در ادامه..............
جملات كاربردی:
میری چندتا نون بگیری بیای؟
گئدرسن نئچه دانا چورك آلاسان گله سن
نه.الان نمیتونم.مشغوله كارم.
یوخ.ایندی ائلیه مه رم.ایشیم وار.
امروز توخیابون دایی رضارادیدم.خیلی عصبانی بود.
بگون خیاباندا رضادایینی گؤردوم.چوخ حیسلیردی.
داشت ازروبرو میومد كه دیدمش.
اوز به اوز گلیردی كی اونو گؤردوم.
نزدیك بود(یه كم مانده بود) با یه موتوری تصادف كنه!
آز قالمیشدی بیرموتورونان تصادف ائلیه.
سركوچه پرتقال حراج كرده كیلو200تومن.
كؤچه نین آغزیندا پرتقال حراج ائیلییب لركیلوسی 200تومن.
فرداشب براشام بیا خونه ما.دعوتی..
صاباح شاما گل بیزیم ائوه.دعوتسن.
میخام بیا اونجا.كی میرسی خونه؟
ایستیرم(ایسته ییرم) گله م اوردا.نه واقت یئتیشیرسن(یئتیشه شن) ائوه؟
ماشینم(موتورم)توراه خراب شده..نمیام.
ماشینیم(موتوروم) یولدا خراب الوب.گلمیرم.
هرشب ما تو خونه ایم.
هرگئجه بیز ائوده اولاریق(اولاریخ).
مواظب باش زمین نخوری..زمین لغزنده است.
گوزله یئره ییخیلمیاسان.یئر زووگه ندی.
فرداظهر به همین موقع بیا..من اینجام.
صاباح ناهارچاغی بوزامان دا گل. من بوردایام.
نصفه شب سروصدانكن مردم خوابند.
گئجه یاریسی سس سالما.مردم یوخلویوبلار.
من خوابم میاد(نمیاد).بگیر بخواب.!
منیم یوخوم گلیر(گلمیر) ..یوخلا.
من بیدارم/بیدار شدم/بیدارمیشم/خوابیده ام.
من اویاقام//اویاندیم//اویانیرام//یوخلامیشام.
گؤنده ر بؤلوم لر: درس ۱3 زبان تركی
بسم الله الرحمن الرحیم
دروس دستورزبان تركی را با آموزش صرف افعال تركی آذربایجانی(شكل رسمی) شروع میكنم وامیدوارم مثمرثمرواقع بشه وتونسته باشم گام مهم یادگیری زبان تركی را برداشته باشم.البته درموردقواعد زبان تركی تو اینترنت زیاددیدم ولی یا مبهمند یا جوری توضیح دادند كه نمیشه فهمید.بهرحال من به شیوه ی خودم توضیح میدم واگه جایی اشكال داشت امیدوارم ترك زبانان عزیز بهم ببخشند.
تشریح درس یكم(صرف فعل در زمان حال) در ادامه:.........
افعال درزبان تركی آذربایجانی به دوشكل(....+مك و ....+ماق)تشكیل شده اند كه با حذف پسوند مك یا ماق از آخرشان فعل به حالت امر درمیاید:
یازماق: نوشتن****یاز:بنویس
آلماق:خریدن****آل:بخر
گئتمك:رفتن****گئت:برو
صرف فعل درزمان حال(مضارع اخباری):(ır-ir-ur-ür)
یازیرام(می نویسم)//یازیرسان(می نویسی)//یازیر(می نویسد)
یازیریق(می نویسیم)//یازیرسیز(می نویسید)//یازیللار*(می نویسند)
*در این مورد حرف (ر) قلب به (ل)میشود.
گؤرورم(گؤررم):می بینم//گؤره رسن:می بینی//گؤره ر:می بیند
گؤروروك:می بینیم//گؤره رسیز:می بینید//گؤره للر:می بینند
گلیره م:می آیم// گلیرسن:می آیی// گلیر:می آید
گلیریك:می آیییم// گلیرسیز:می آیید// گلیرلر:می آیند
(بن اصلی فعل +ییر//ئور+ضمائرشخصی)=فعل مضارع اخباری
*ییرır یاir و ئور urیاür بستگی به حرف صدادارفعل(وسط فعل) دارد كه كدامیك ازین حالتها به فعل اضافه شود.
مثلا در فعل گؤرمك:دیدن حرف صدادار ئو میباشد پس درضمائرشخصی باحرف صدادار ئو میاید ولی در فعل یازماق:نوشتن چون حرف صدادار آ میباشد با حرف صدادار ای میاید.
گؤنده ر بؤلوم لر: درس ۱4 زبان تركی
تشریح درس دوم دستورزبان تركی آذربایجانی(صرف فعل درزمان گذشته)
در ادامه.....................:
ماضی مطلق فعل ایمك:بودن**{تنها فعل كمكی درزبان تركی آذربایجانی}.
ایدیم:بودم///ایدین:بودی///ایدی:بود
ایدیك(ایدیق):بودیم///ایدینیز:بودید///ایدیلر(ایدیلار):بودند
*این نوع فعل در صورت پیوند به افعال دیگر ماضی مخفف میشه و(الف و ی)اولش حذف میشه: یازایدی:نوشت====یازدی:نوشت.
ماضی مطلق:
یازدیم:نوشتم//یازدین:نوشتی//یازدی:نوشت//یازدیق:نوشتیم//یازدینیز:نوشتید//یازدیلار:نوشتند.
گؤردوم:دیدم//گؤردون:دیدی//گؤردو:دید//گؤردوك:دیدیم//گؤردونوز:دیدید//گؤردولر:دیدند.
گلدیم:آمدم//گلدین:آمدی//گلدی:آمد//گلدیك:امدیم//گلدینیز:آمدید//گلدیلر:آمدند.
ماضی نقلی:
یازمیشام:نوشته ام//یازییبسان:نوشته ای//یازییب:نوشته است.
یازمیشیق:نوشته ایم//یازییب سینیز:نوشته اید//یازییب لار:نوشته اند.
گؤرموشوم:دیده ام//گؤروبسن:دیده ای//گؤروب:دیده است.
گؤرموشوك:دیده ایم//گؤروبسونوز:دیده اید//گؤروبلر:دیده اند.*
*بجای (ئوب میتوان از مؤش وبجای ئیب از میش )استفاده كرد.هر دوبه یك معنی اند.
ماضی بعید:
یازمیشدیم:نوشته بودم//یازمیشدین:نوشته بودی//یازمیشدی:نوشته بود.
یازمیشدیق:نوشته بودیم//یازمیشدینیز:نوشته بودید//یازمیشدیلار:نوشته بودند.
گؤرموشدوم:دیده بودم//گؤرموشدون:دیده بودی//گؤرموشدو:دیده بود.
گؤرموشدوك:دیده بودیم//گؤرموشدونوز:دیده بودید//گؤرموشدولر:دیده بودند.
فرمول ساخت:ماضی نقلی+ماضی مطلق فعل ایمك.
ماضی استمراری:
یازیردیم: مینوشتم//یازیردین: مینوشتی//یازیردی: مینوشت.
یازیردیق: مینوشتیم//یازیردینیز: مینوشتید//یازیردیلار: مینوشتند.
گؤروردوم:می دیدم//گؤروردون:می دیدی//گؤروردو:می دید.
گؤروردوك:می دیدیم//گؤروردونوز:می دیدید//گؤروردولر:می دیدند.
فرمول ساخت:مضارع اخباری+ماضی مطلق فعل ایمك.
گؤنده ر بؤلوم لر: درس 15 زبان تركی
بااستفاده از صرف افعال در زمانهای مختلف كه دردو درس قبلی یادگرفتید براحتی میتونید این افعال را صرف كنید كه در ادامه به آن میپردازیم.....................:
آمدن : گلمك خندیدن: گولمك رفتن: گئتمك یخ بستن: دونماق گفتن: دئمك خوردن: یئمك بریدن: كسمك كشیدن: چكمك شستن: یوماق مالیدن: اووماق سوراخ كردن: دلمك پوشیدن:گی مك پاشیدن: سپمك دوختن: تیكمك ایستادن:دورماق بیهوش شدن:اویماق گذشتن: گئچمك ماندن:قالماق صبركردن:دوزمك داخل شدن:گیرمك قهركردن:دونمك مردن:اولمك پرشدن:دولماق شدن:اولماق كردن: اله مك گم شدن:ایتمك پژمرده شدن:سولماق انداختن:سالماق باریدن:یاغماق خوابیدن:یاتماق شناكردن:اوزمك بیداركردن:اویاتماق بیدارشدن:اویانماق ورم كردن:شیشمك سیرشدن:دویماق دیدن:گورمك راندن:سورمك تاكردن لباس:بوكمك پیچ دادن:بورماق ریختن:توكمك زاییدن:دوغماق نوشیدن:ایچمك پاره كردن:جیرماق خریدن:آلماق گرفتن:آلماق | Gəlmək Gölmək Getmək Dunmaq Demək Yemək Kəsmək Çəkmək Yumaq Urmaq Dəlmək Geymək Səpmək Tikək Durmaq Oymaq Geçmək Qalmaq Dözmək Girmək Donmək Ölmək Dolmaq Olmaq Eləmək Itmək Sulmaq Salmaq Yağmaq Yatmaq Üzmək Uyatmaq Uyanmaq Şişmək Doymaq Görmək Surmək Bökmək Burmaq Tökmək Duğmaq Içmək Cirmaq Almaq Almaq | دادن:وئرمك زدن:وورماق نوشتن:یازماق بدست گرفتن:توتماق حدس زدن:یورماق پیداكردن:تاپماق دانستن:بیلمك دزدیدن:قاپماق ساختن:ائتمك نگاه كردن:باخماق دوشیدن:ساغماق حرف زدن:دینمك انداختن:آتماق فروختن:ساتماق سوارشدن:مینمك نمازخواندن:قیلماق بافتن:هورمك چشیدن:دادماق بوسیدن:اوپمك عرق كردن:ته رلمك پوسیدن:چورومك رسیدن:یتیشمك خشكیدن:قوروماق رقصیدن:اویناماق پیرشدن:قاریماق آتش گرفتن:آلیشماق چاییدن:اووشوومك صداكردن:سسله مك گریه كردن:آغلاماق یاددادن:بیلدیرمك كشتن:اولدورمك فرستادن:گوند ه رمك شكستن:سیندیرماق پركردن:دولدورماق بلندكردن:قوؤزاماق داغ كردن:داغلاماق بستن:باغلاماق تعطیل كردن:باغلاماق تمام شدن:بیتمك درك كردن:آنلاماق بخشیدن:باغیشلاماق دوستداشتن:سئومك آشناكردن:تانیشماق آشناشدن:تانیش اولماق | Vermək Vurmaq Yazmaq Tutmaq Yörmaq Tapmaq Bılmək Qapmaq Etmək Baxmaq Sağmaq Dinmək Atmaq Satmaq Minmək Ğilmaq Hörmək Dadmaq Öpmək Tərləmək Çürumək Yetişmək Qurumaq Oynamaq Qarimaq Alişmaq Üşümək Səsləmək Ağlamaq Bıldırmək Uldurmək Göndərmək Sindirmaq Doldurmaq Qovzamaq Dağlamaq Bağlamaq Bağlamaq Bitmək Anlamaq Bağişlamaq Sevmək Tanişmaq Tanişolmaq |
گؤنده ر بؤلوم لر: درس 16 زبان تركی